Σκοπός του μαθήματος είναι να προσφέρει μια επισκόπηση διαφόρων προσεγγίσεων της σημασίας στη γλώσσα και τη γλωσσολογία. Και τα δύο επίπεδα γλωσσικής ανάλυσης, η Σημασιολογία και η Πραγματολογία, ασχολούνται με τη σημασία, όμως από διαφορετική οπτική γωνία.
Το πρώτο μέρος του μαθήματος εξετάζει διαφορετικά είδη σημασίας τόσο στο επίπεδο της λέξης όσο και της πρότασης:
Λέξεις, σημασίες, έννοιες: μια λέξη έχει διαφορετικές σημασίες (ενδεχομένως στενά συνδεδεμένες: πολυσημία) αλλά επίσης και μια έννοια εκφράζεται με διαφορετικές λέξεις (συνωνυμία). Ένας πρώτος στόχος είναι η μελέτη του πώς οι σημασίες των λέξεων συνδέονται μεταξύ τους (εννοιακές σχέσεις) αλλά και με οντότητες του κόσμου μας (αναφορά). Πολλές πλευρές της σημασίας ορίζονται και εξετάζονται, συμπεριλαμβανομένων εννοιών όπως η δείξη και η ενδεικτικότητα, καθώς και διακρίσεων όπως αυτή μεταξύ λεξικής και γραμματικής σημασίας και μεταξύ κυριολεκτικής και μη-κυριολεκτικής σημασίας: οι σημασίες μιας λέξης μπορεί να είναι κεντρικές ή προτυπικές. Με τις γνωσιακές διεργασίες της μεταφοράς και της μετωνυμίας όμως μπορούν να επεκταθούν σε λιγότερο κεντρικές περιοχές. Οι διεργασίες αυτές επηρεάζουν τόσο τη λεξική όσο και την προτασιακή σημασία, και επομένως θέτουν υπό αμφισβήτηση έννοιες όπως η συνθετικότητα.
Μία περαιτέρω σημαντική πλευρά των παραδοσιακών προσεγγίσεων της σημασιολογίας αφορά τις σχέσεις των προτάσεων μεταξύ τους και με την αλήθεια – και εξετάζει έννοιες όπως η παράφραση και η αντίφαση, η συνεπαγωγή και η προϋπόθεση, καθώς και η σημασιολογία της θεματικής δομής, του χρόνου, της όψης και της τροπικότητας.
Το δεύτερο μέρος του μαθήματος μελετά τη σημασία με βάση τη γλωσσική χρήση:
Τι κάνουμε με τις λέξεις: τι «κάνουν» οι ομιλητές με τη γλώσσα κατά τη γλωσσική διάδραση; Επικοινωνιακός σκοπός, επιτέλεση γλωσσικών πράξεων, διάφορες στρατηγικές (μεταξύ αυτών η αρχή της συνεργασίας και η ευγένεια) είναι μερικοί μόνο από τους μηχανισμούς που χρησιμοποιούν οι ομιλητές σε συγκεκριμένες περιστάσεις.
Τέλος, γλώσσα, κουλτούρα και σκέψη: η γλώσσα αντανακλά τον εννοιολογικό κόσμο των ομιλητών. Οι ερωτήσεις που θα τεθούν περιλαμβάνουν: επηρεάζει η γλώσσα τον τρόπο σκέψης μας; Σε ποιο βαθμό η γλώσσα και η κουλτούρα αλληλο-επηρεάζονται; (λέξεις πολιτισμικά εξειδικευμένες, πολιτισμικά εξειδικευμένη γραμματική).
| Εξάμηνο | Τμήμα | Ημέρα | Από | Έως | Αίθουσα | Διδάσκων/ουσα |
| Χειμερινό | Παρασκευή | 11:00 | 13:30 | 108 | Γεωργακόπουλος Αθανάσιος |
