ΟΔΗΓΟΙ

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ

Παρακάτω παραθέτουμε μια σειρά από στρατηγικές έρευνας που μπορεί να χρησιμοποιήσει ο ερευνητής για να ξεκινήσει την έρευνά του.

Ανάλογα με το θέμα του θα πρέπει να επιλέξει και την κατάλληλη στρατηγική έρευνας. Αν τα αποτελέσματα που πάρει δεν είναι ικανοποιητικά τότε ίσως χρειαστεί να δοκιμάσει κάποια άλλη στρατηγική έρευνας.

1. Συντομη Αναζητηση (Brief Search)

Ζητούμενο Έρευνας:

• Μερικές συναφείς εγγραφές.
• Δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για πλήρη έρευνα.
• Υψηλή Ακριβεία.

Διατύπωση Αναζήτησης:

Μια απλή πρόταση με λογικούς τελεστές (τελεστές Boole) ή και με τελεστές εγγύτητας.

Ο ερευνητής μπορεί να χρησιμοποιήσει τη σύντομη αναζήτηση στις παρακάτω περιπτώσεις:

• Όταν θέλει λίγες εγγραφές σχετικές με ένα συγκεκριμένο θέμα.
  Π.χ. “American history” AND literature
• Όταν υπάρχουν έννοιες που μπορούν ν’ αναφερθούν με έναν ή δύο όρους μόνο.
  Π.χ. palimpsest AND literature
• Για την ανάκτηση συγκεκριμένου τεκμηρίου.
  Π.χ. Τίτλος τεκμηρίου: The palimpsest: literature, criticism, theory, Συγγραφέας: Sarah Dillon
  palimpsest AND literature AND criticism
• Όταν η αναζήτηση γίνεται σε βάση δεδομένων που περιλαμβάνει ποικιλία θεμάτων και καλύπτει ένα θέμα από διάφορες απόψεις, τότε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για μια εξαντλητική έρευνα.
  Π.χ. “social media” AND advertising

2. Αναζητηση με Δομηση Ενοτητων (Building Block Search)

Ζητούμενο Έρευνας:

• Εξαντλητική έρευνα.
• Υψηλή ανάκληση.

Διατύπωση Αναζήτησης:

• Εντοπισμός των σημαντικών εννοιών ή ομάδων εννοιών (facets).
• Εντοπισμός όρων για κάθε έννοια (λέξεις, φράσεις, κωδικοί).
• Οι όροι κάθε ομάδας θεωρούνται ισότιμοι από τον ερευνητή και συνδέονται με τον τελεστή ‘OR’ (συνώνυμα, ειδικότεροι όροι, σχετικοί όροι).
• Οι μεγάλες ομάδες εννοιών που εκφράζουν τη συνολική έρευνα συνδέονται μεταξύ τους με τον τελεστή ‘AND’ και πιο σπάνια με τους τελεστές ‘OR’ και ‘NOT’.

Π.χ. Ο ερευνητής θέλει να βρει έργα που αναφέρονται στην κριτική του μοντέρνου αμερικανικού κινηματογράφου.

Ομάδα εννοιών 1: American, “United States”, USA, US
Ομάδα εννοιών 2: film, cinema, movies, “motion pictures”
Ομάδα εννοιών 3: criticism, interpretation, critique, review, commentary, history

(americ* OR “United States” OR USA OR US) AND (film* OR cinema OR movie? OR “motion pictures”) AND (criticism OR interpretation OR critique OR review OR commentary OR history)

Για να αυξηθεί η ανάκληση ο ερευνητής μπορεί να:

• προσθέσει συνώνυμα χρησιμοποιώντας τον τελεστή ‘OR’.
• χρησιμοιποιήσει φυσική γλώσσα, π.χ. τελεστές εγγύτητας ή αποκοπή.
• σβήσει μια όμαδα εννοιών

Για να αυξηθεί η ακρίβεια ο ερευνητής μπορεί να:

• προσθέσει ομάδες εννοιών χρησιμοποιώντας τον τελεστή ‘AND’.
• προσθέσει περιορισμούς στη διατύπωση (π.χ. ημερομηνία έκδοσης, τύπος υλικού, γλώσσα)
• περιορίσει την έρευνα σε λίγα πεδία (π.χ. στον τίτλο και στα θέματα μόνο)

3. Στρατηγικη με Διαδοχικες Ομαδες Εννοιων (Successive Facet Strategy)

Ζητούμενο Έρευνας:

• Εξαντλητική έρευνα.
• Υψηλή ανάκληση.

Διατύπωση Αναζήτησης:

• Η βασική ιδέα είναι ότι η κάθε ομάδα εννοιών δημιουργείται κάθε φορά ανάλογα με τις ανάγκες της έρευνας. Σε κάθε βήμα δημιουργείται μια καινούργια ομάδα ανάλογα με τα προηγούμενα αποτελέσματα. Σταματάει όταν κρίνουμε ότι έχει επιτευχθεί ο στόχος της εξαντλητικής έρευνας. Δηλαδή, οι ομάδες εννοιών δημιουργούνται διαδοχικά για να αποφευχθεί η δημιουργία ομάδων εννοιών οι οποίες στην πορεία ενδέχεται να καταργηθούν.
• Σε όλες τις περιπτώσεις η έρευνα ξεκινά με υψηλή ανάκληση και συνεχίζουμε με τη μείωση του αριθμού των ανακτημένων αναγραφών προσθέτοντας όρους χρησιμοποιώντας τον τελεστή ‘AND’.
• Στη στρατηγική αυτή συνίσταται να χρησιμοποιηθεί αρχικά ο πιο συγκεκριμένος όρος.

Π.χ. Ο ερευνητής θέλει να βρει πληροφορίες για τη γέννηση και την ιστορία του λογοτεχνικού ρεύματος του κυβερνοπάνγκ.

Ομάδα εννοιών 1: cyberpunk
Ομάδα εννοιών 2: science fiction, sci-fi
Ομάδα εννοιών 3: postmodernism, postmodernity, postmodern fiction

Η στρατηγική με διαδοχικές ομάδες εννοιών είναι πολύ χρήσιμη όταν:

• Ο ερευνητής υποπτεύεται ότι αν χρησιμοποιήσει όλες τις ομάδες εννοιών δε θα ανακτήσει τίποτα επειδή μερικοί από τους όρους είναι πολύ συγκεκριμένοι ή πολύ ασαφείς (ή γενικοί).
• Για να μειώσουμε βήμα προς βήμα το μέγεθος μιας μεγάλης έρευνας. Χρησιμοποιείται σαν ο τελικός στόχος μιας μεγάλης στρατηγικής αν τα τεκμήρια που ανακτώνται είναι πάρα πολλά για να αξιολογηθούν. Περιορισμοί της έρευνας με γλώσσα ή ημερομηνία έκδοσης είναι πολύ χρήσιμοι σ’ αυτές τις έρευνες.

Π.χ. Ο ερευνητής θέλει να εντοπίσει τεκμήρια που αναφέρονται στον ενδυματολογικό κώδικα δημοφιλών ταινιών του κινηματογράφου στον εικοστό αιώνα.

Ομάδα εννοιών 1: dress codes, costumes, clothing, fashion
Ομάδα εννοιών 2: cinema, film, movies, motion pictures
Ομάδα εννοιών 3: 20th century

4. Ζευγαρωτες Ομαδες Εννοιων (Pairwise Facets)

Ζητούμενο Έρευνας:

• Εξαντλητική έρευνα.
• Υψηλή ανάκληση.

Διατύπωση Αναζήτησης:

Αντί να συνδέσουμε όλες τις ομάδες εννοιών με τον τελεστή ‘AND’, πράγμα που θα περιόριζε πολύ τα αποτελέσματα, συνδέουμε τις ομάδες εννοιών ζευγαρωτά. Δηλαδή συνδέουμε ανά δύο τους όρους με τον τελεστή ‘AND’ (όλους τους συνδυασμούς) και μετά όλους τους συνδυασμούς/ζευγάρια με τον τελεστή ‘OR’.

(A AND B) OR (A AND C) OR (B AND C)

Η στρατηγική με ζευγαρωτές ομάδες εννοιών χρησιμοποιείται όταν:

• Όλες οι ομάδες εννοιών, συνήθως τρεις, μιας έρευνας είναι πάρα πολύ συγκεκριμένες και εξίσου σημαντικές.
• Όταν οι δύο από τους τρεις όρους κάθε φορά υπονοούν τον τρίτο.

Αν όμως η έρευνα ανακτήσει πολλά τεκμήρια, τότε μπορεί να:

• αντικατασταθούν οι όροι από πιο ειδικούς.
• προστεθούν περιορισμοί στη διατύπωση π.χ. έτος έκδοσης, γλώσσα τεκμηρίου, τύπος υλικού κλπ.

Π.χ. Ο ερευνητής θέλει να κάνει μια έρευνα με υψηλή ανάκληση για τη σχέση ανάμεσα στις δυσκολίες μάθησης, τις σωματικές αναπηρίες και την πνευματική καθυστέρηση. Οι τρεις ομάδες εννοιών είναι εξίσου συγκεκριμένες και σημαντικές. Η χρήση των τριών ομάδων εννοιών με τον τελεστή AND είναι πιθανό να καταλήξει σε πολύ λίγα τεκμήρια. Η στρατηγική με ζευγαρωτές ομάδες εννοιών μπορεί να είναι πιο αποτελεσματική.

Ομάδα εννοιών 1: learning disabilities
Ομάδα εννοιών 2: physical disabilities
Ομάδα εννοιών 1: mental retardation

(“learning disabilities” AND “physical disabilities”) OR (“learning disabilities” AND “mental retardation”) OR (“physical disabilities” AND “mental retardation”)

Π.χ. Ο ερευνητής θέλει να βρει άρθρα για την πραγματολογία και την σημασιολογία και τη σχέση τους με τη μετάφραση.

Ομάδα εννοιών 1: pragmatics
Ομάδα εννοιών 2: semantics
Ομάδα εννοιών 3: translation

(pragmatics AND semantics) OR (semantics AND translation) OR (pragmatics AND translation)

5. Πολλαπλη Συντομη Αναζητηση (Multiple Brief Search)

Ζητούμενο Έρευνας:

• Εξαντλητική έρευνα.
• Υψηλή ανάκληση.

Διατύπωση Αναζήτησης:

• Η βασική ιδέα είναι να γίνει μια έρευνα με υψηλή ανάκληση σε όσο το δυνατόν περισσότερες βάσεις δεδομένων. Επομένως αντί να χρησιμοποιήσουμε όλες τις ομάδες εννοιών, πράγμα που θα περιόριζε πολύ τα αποτελέσματα, χρησιμοποιούμε μόνο την πιο σημαντική.
• Είναι βέβαιο ότι μια τέτοια αναζήτηση θα ανακτήσει πολλές εσφαλμένες εγγραφές, τις οποίες μπορεί στη συνέχεια να μειώσει τροποποιώντας κατάλληλα την αρχική έρευνα.
• Ο ερευνητής μπορεί να χρησιμοποιήσει το υλικό που ανακτήθηκε για βάση σε παραπέρα έρευνα.
• Αν όμως ανακτηθεί αρκετό υλικό τότε μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην έρευνα και άλλη ομάδα εννοιών.

Π.χ. Ο ερευνητής θέλει να βρει πληροφορίες για τις γυναίκες ηρωίδες στο νέο-βικτοριανό μυθιστόρημα. Επειδή υποπτεύεται ότι δε θα ανακτήσει πολλές εγγραφές για το νέο-βικτοριανό μυθιστόρημα, θα ξεκινήσει με αυτή την ομάδα εννοιών που είναι η πιο σημαντική και αν ανακτηθούν αρκετά αποτελέσματα, τότε μπορεί να προσθέσει και την άλλη ομάδα εννοιών.

Ομάδα εννοιών 1: neo-victorian fiction
Ομάδα εννοιών 2: female, heroine, gender

Η πολλαπλή σύντομη αναζήτηση χρησιμοποιείται όταν:

• Ο ερευνητής πιστεύει ότι η χρήση όλων των ομάδων εννοιών δε θα ανακτήσει καθόλου τεκμήρια ή θα ανακτήσει πολύ λίγα.

6. Αναπτυξη με Βασικες Παραπομπες (Citation Pearl Growing)

Ζητούμενο Έρευνας:

• Εξαντλητική έρευνα.
• Υψηλή ανάκληση.

Διατύπωση Αναζήτησης:

• Η ανάπτυξη με βασικές παραπομπές προϋποθέτει ότι ο χρήστης γνωρίζει δύο ή τρία άρθρα ή βιβλία που αποτελούν βασικές εγγραφές για το θέμα που τον ενδιαφέρει. Ο ερευνητής θα ανακτήσει αυτές τις εγγραφές με τίτλο ή συγγραφέα και θα εντοπίσει τα θέματα και τις λέξεις-κλειδιά των εγγραφών, τα οποία θα χρησιμοποιηθούν για να δημιουργήσει ομάδες εννοιών.
• Νέα διατύπωση αναζήτησης χρησιμοποιείται και ένα δείγμα των τίτλων που θα ανακτηθούν εξετάζεται και άλλα συναφή τεκμήρια εντοπίζονται. Τα θέματα, οι λέξεις-κλειδιά αλλά και λέξεις από τον τίτλο ή την επιτομή και γενικά από την περιγραφή του τεκμηρίου χρησιμοποιούνται ξανά για να δημιουργηθούν καινούργιες ομάδες εννοιών και να ανακτηθούν περισσότερες εγγραφές.

Η ανάπτυξη με βασικές παραπομπές χρησιμοποιείται όταν:

• Δεν έχουν εντοπιστεί ή προβλεφθεί εναλλακτικοί όροι κατά το στάδιο του σχεδιασμού της έρευνας.
• Δεν υπάρχει ευρετήριο ή θησαυρός ή το θέμα είναι ακόμη πολύ καινούργιο και δεν περιλαμβάνεται ακόμα στο ευρετήριο ή στο θησαυρό.

Αυτή η στρατηγική αρχίζει με υψηλή ακρίβεια και συνεχίζει προς την κατεύθυνση της αύξησης της ανάκλησης.

Π.χ. Chomsky, N. (1988). Language and problems of knowledge: The Managua lectures. Cambridge, Mass.: MIT Press.
Chomsky, N. (1976). Reflections on language. Glasgow: Fontana : W.Collins.
Chomsky, N. (1972). Language and mind (Enlarged ed.). New York: Harcourt Brace Jovanovich.
Chomsky, N. (2000). New horizons in the study of language and mind. Cambridge ; New York: Cambridge University Press.
Chomsky, N., Belletti, A., Rizzi, L., & Chomsky, N. (2007). On nature and language. Cambridge: Cambridge University Press.

Θέματα που εντοπίστηκαν στις παραπάνω εγγραφές:
Philosophy of mind, Language and languages – Philosophy, Phycholinguisitcs, Thought and thinking, Knowledge, Theory of

Στρατηγικες Ευρετηριασμενων Παραπομπων (Citation Indexing Strategies)

• Οι στρατηγικές ευρετηριασμένων παραπομπών βασίζονται στο γεγονός ότι όλα τα επιστημονικά τεκμήρια (άρθρα, βιβλία, κλπ.) περιλαμβάνουν παραπομπές.
• Συνήθως τα έργα που εμφανίζονται σαν παραπομπές, έχουν στενή σχέση με τα τεκμήρια που τα παραθέτουν.
• Ωστόσο υπάρχουν συγγραφείς που παραθέτουν παραπομπές που δεν έχουν σχέση με το δικό τους έργο, αλλά τις χρησιμοποιούν μόνο και μόνο για να εντυπωσιάσουν τον αναγνώστη. Επίσης, πολλοί συγγραφείς δε χρησιμοποιούν παλιότερες εκδόσεις σαν παραπομπές, προτιμούν τις πιο καινούργιες ή προτιμούν ανασκοπήσεις. Αυτά θα πρέπει να τα έχει υπόψη του ο ερευνητής αν χρησιμοποιήσει μια τέτοια στρατηγική.
• Οι στρατηγικές ευρετηριασμένων παραπομπών μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο στις βάσεις δεδομένων που περιλαμβάνουν τις παραπομπές των τεκμηρίων που περιλαμβάνουν και είναι οι παρακάτω:

1. Web of Science
   [Science Citation Index Expanded --1899-present, Social Sciences Citation Index --1898-present, Arts & Humanities Citation Index --1975-present, Conference Proceedings Citation Index- Science --1990-present, Conference Proceedings Citation Index- Social Science & Humanities --1990-present, SciELO Citation Index(1997 - present) ]
2. Scopus Author Search
3. Google Scholar

Για να χρησιμοποιηθεί η στρατηγική αυτή είναι απαραίτητο να γνωρίζει ο ερευνητής:

• Ένα ή παραπάνω τεκμήρια που να είναι σημαντικά σε σχέση με το θέμα που τον ενδιαφέρει.
• Να γνωρίζει επίσης βασικές πληροφορίες για το αντικείμενο της έρευνας.

Υπάρχουν δύο ειδών στρατηγικών ευρετηριασμένων παραπομπών:

• Απλή Αναζήτηση Ευτετηριασμένων Παραπομπών (Simple Citation Searching)
• Αναζήτηση με Συνδυασμό Ευρετηριασμένων Παραπομπών (Searching for Combinations of Citations)

7. Απλη Αναζητηση Ευτετηριασμενων Παραπομπων (Simple Citation Searching)

Χρησιμοποιείται για να εντοπιστούν:

• τεκμήρια που περιλαμβάνουν ένα γνωστό τεκμήριο σαν παραπομπή
• τεκμήρια που αναφέρονται σε ένα συγκεκριμένο έργο (π.χ. μυθιστόρημα, πίνακα ζωγραφικής, κινηματογραφική ταινία, μουσική σύνθεση κα.) και που μπορεί να αποτελούν ανασκοπήσεις ή κριτικές έργων.

Διατύπωση Αναζήτησης:

• Κάνουμε έρευνα στο ευρετήριο παραπομπών με βάση τη βιβλιογραφική εγγραφή του έργου που θέλουμε να εμφανίζεται σαν παραπομπή σε άλλα τεκμήρια.
  π.χ. Kitis, Eliza, and Michalis Milapides. “ Read it and believe it: How metaphor constructs ideology in news discourse. A case study”. Journal of Pragmatics, vol. 28, no. 5, Nov 1997, pp. 557-90
• Επειδή μπορεί να μην είμαστε σίγουροι για όλα τα στοιχεία της βιβλιογραφικής εγγραφής καλό είναι να συμβουλευόμαστε το ευρετήριο παραπομπών (cited author, cited title, cited years).
• Μπορούμε ,επίσης, να κάνουμε έρευνα στο ευρετήριο παραπομπών μόνο με:
  1. με το επίθετο, το μικρό όνομα του συγγραφέα και τη χρονολογία έκδοσης του τεκμηρίου
     π.χ. Cited Author: Kitis, E., cited year(s): 1997
  2. με το επίθετο και το μικρό όνομα του συγγραφέα
     π.χ. Cited Author: Kitis, E.
  3. με το επίθετο του συγγραφέα
     π.χ. Cited Author: Kitis
• Για να εντοπίσουμε τεκμήρια που αναφέρονται σε ένα συγκεκριμένο έργο μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το όνομα του συγγραφέα και λέξη από τον τίτλο του έργου.
  π.χ. Cited Author: Milapides, Cited Title: read
• Για να ανακτήσουμε ανασκοπήσεις ή κριτικές έργων αρκεί να προσθέσουμε στην αναζήτηση τη μορφή του τεκμηρίου. Μπορούμε να εντοπίσουμε τις μορφές τεκμηρίων που είναι διαθέσιμες συνήθως στη σύνθετη αναζήτηση (“Advanced search”).
  Π.χ. Author: Beckett Document Types: Theatre Review
  TOPIC: Picasso Document Types: Art Exhibit Review
  TOPIC: Bach DOCUMENT TYPES: Music Score Review

8. Αναζητηση με Συνδυασμο Ευρετηριασμενων Παραπομπων (Searching for Combinations of Citations)

Η αναζήτηση με συνδυασμό ευρετηριασμένων παραπομπών μπορεί να αποδειχθεί πολύ αποτελεσματική στρατηγική για τον εντοπισμό πληροφοριών σε πολύ συγκεκριμένα θέματα.

Διατύπωση Αναζήτησης:

• Ουσιαστικά γίνεται χωριστή αναζήτηση για κάθε συγγραφέα ή ομάδα συγγραφέων που ασχολούνται με ένα θέμα και τα αποτελέσματα συνδέονται με τους λογικούς τελεστές.
  Π.χ. Έρευνα 1
  Έρευνα 2
  Έρευνα 3
  Έρευνα 1 AND (Έρευνα 2 OR Έρευνα 3)
• Οι συγγραφείς πρέπει να:
  1. είναι γνωστοί στο ευρύ κοινό, ώστε να έχουν χρησιμοποιηθεί σαν παραπομπές πολλές φορές.
  2. ασχολούνται με κοινά θέματα, ώστε να υπάρχει περίπτωση να έχουν χρησιμοποιηθεί μαζί σαν παραπομπές από ένα συγγραφέα.
• Η αναζήτηση με συνδυασμό ευρετηριασμένων παραπομπών είναι δύο ειδών.
  1. Η πρώτη περιλαμβάνει απλή αναζήτηση για ένα ζευγάρι συγγραφέων που χρησιμοποιούνται σαν παραπομπές από το ίδιο τεκμήριο.
     Π.χ. cited author: Tsimpli AND cited author: Peristeri
  2. Η δεύτερη περιλαμβάνει το συστηματικό ζευγάρωμα παραπομπών σε μια μικρή ομάδα συγγραφέων που έχουν ασχοληθεί με κοινά θέματα. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά για τον εντοπισμό τεκμηρίων που ασχολούνται με πολύ συγκεκριμένα θέματα.
     Π.χ. ( cited author: Fromkin OR cited author: Rodman) AND (cited author: Hudson OR cited author: Akmajian)
  (Μια αναζήτηση για τεκμήρια που περιλαμβάνουν σαν παραπομπές ένα οποιοδήποτε από τα παραπάνω ζευγάρια συγγραφέων, θα ανακτήσει πιο πρόσφατα τεκμήρια που ασχολούνται με αυτό το θέμα.)
• Αν οι εγγραφές που θα ανακτηθούν είναι πολλές και ο ερευνητής θέλει να περιορίσει την αναζήτησή του, τότε μπορεί να συνδυάσει την έρευνα του με άλλα σημεία πρόσβασης, με ονόματα συγγραφέων, με λέξεις από τον τίτλο, με γλώσσα τεκμηρίου, χρονολογία έκδοσης κλπ.
  Π.χ. cited author: Eco AND cited title: Semiotics
  (Οι εγγραφές που θα ανακτηθούν θα έχουν στις παραπομπές το σημειολόγο Eco και στον τίτλο τη λέξη semiotocs.)
  topic: “adult eduction” AND cited author=Jarvis
  (Οι εγγραφές που θα ανακτηθούν θα αναφέρονται σε θέματα εκπαίδευσης ενηλίκων και θα περιλαμβάνουν τον Jarvis στις παραπομπές.)

Εφαρμογες των Στρατηγικων Ευρετηριασμενων Παραπομπων

1. Η χρήση των στρατηγικών ευρετηριασμένων παραπομπών μπορεί να μας οδηγήσει στον εντοπισμό των πιο πρόσφατων τεκμηρίων πάνω σε ένα θέμα. Μια αναζήτηση στον Sigmund Freud μπορεί να μας οδηγήσει σε πιο πρόσφατα άρθρα που ασχολούνται με την ψυχανάλυση.
2. Μπορούν να εντοπίσουν επιστημονικές εφαρμογές, τεχνικές στατιστικών αναλύσεων, χρήση λογισμικών, κλπ. που δεν αποτελούν κύριο θέμα ενός τεκμηρίου και γι’ αυτό το λόγο δεν έχουν ευρετηριαστεί ή δεν περιλαμβάνονται στον τίτλο.
3. Γενικότερα μπορούν να εντοπιστούν πληροφορίες που δεν έχουν ευρετηριαστεί με ακρίβεια ή καταλαμβάνουν πολύ μικρό ποσοστό σε ένα τεκμήριο. Μπορεί να εντοπιστεί για παράδειγμα, αν ο πίνακας του Botticelli, Primavera, έχει επιρροή πάνω στο έργο του Cezanne.
   Π.χ. Έρευνα 1 Cited author: Botticelli, S AND cited work: Primavera
   Έρευνα 2 Cited author: Cezanne, P
   Έρευνα 3 Έρευνα 1 AND Έρευνα 2
4. Οι στρατηγικές ευρετηριασμένων παραπομπών δίνουν επίσης τη δυνατότητα να εντοπιστούν ανασκοπήσεις και κριτικές διαφόρων συγγραφέων και συγκεκριμένων έργων.
   Π.χ. Cited author: Kandinsky, W AND Document Types: Book Review
5. Τέλος, οι στρατηγικές ευρετηριασμένων παραπομπών μπορούν να εντοπίσουν εξελίξεις μιας συγκεκριμένης έκδοσης που μπορεί να έχει διάφορες μορφές, όπως να αποτελεί διόρθωση της προηγούμενης έκδοσης, κριτική, συμπλήρωση με καινούργια στοιχεία, επιβεβαίωση κλπ. Ο μόνος τρόπος για να εντοπιστεί μια τέτοια έκδοση είναι οι στρατηγικές ευρετηριασμένων παραπομπών.
   Π.χ. Cited Author: Shakespeare AND Document Types: Correction, Addition

Πλεονεκτηματα των Στρατηγικων Ευρετηριασμενων Παραπομπων

• Ο ερευνητής δε χρειάζεται να ασχολείται με τα προβλήματα της φυσικής γλώσσας και του ελεγχόμενου λεξιλογίου. «Το κυριότερο χαρακτηριστικό ενός ευρετηρίου παραπομπών είναι ότι δίνει απαντήσεις που αφορούν θέματα, αν και οι εγγραφές παρουσιάζονται στο όνομα των συγγραφέων, χωρίς να έχει προηγηθεί καμιά θεματική επεξεργασία».
• Ο ερευνητής μπορεί να εντοπίσει τεκμήρια που έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά που ασχολούνται με άλλο αντικείμενο.
• Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να εντοπίσει πιο πρόσφατα τεκμήρια, ενώ η θεματική αναζήτηση οδηγεί προς τα πίσω. Ο συνδυασμός των δύο μπορεί να φέρει τα καλύτερα αποτελέσματα.

Βηματα κατα τη Διαδικασια της Αναζητησης

Ο ερευνητής θα πρέπει να ακολουθήσει μια σειρά από λογικά βήματα:

1. Κατ’ αρχάς θα πρέπει να γίνει κατανοητή η πληροφοριακή ανάγκη και να ξεκαθαριστούν ο σκοπός και οι στόχοι της έρευνας.
2. Στη συνέχεια θα πρέπει να αποφασίσει σε ποιο/ποιους τύπους υλικού είναι πιθανόν να βρει τις πληροφορίες που ψάχνει.
3. Ποια εργαλεία/βάσεις δεδομένων θα επιλέξει για να κάνει την έρευνά του.
4. Ποιες ομάδες εννοιών θα χρησιμοποιήσει και ποιες είναι οι μεταξύ τους σχέσεις.
5. Ποιες λέξεις, φράσεις, σύμβολα θα χρησιμοποιήσει για να εκφράσει την κάθε ομάδα εννοιών.
6. Ποια στρατηγική αναζήτησης θα επιλέξει ώστε να είναι κατάλληλη για την πληροφοριακή του ανάγκη.
7. Θα πρέπει επίσης να διατυπώσει/συντάξει την πρόταση έρευνα/αναζήτησης με βάση τα διαθέσιμα πεδία και τις εντολές του κάθε εργαλείου.
8. Στη συνέχεια θα πρέπει να αξιολογήσει τα αρχικά και τα ενδιάμεσα αποτελέσματα σε σχέση με το στόχο της έρευνα.
9. Με βάση τ’ αποτελέσματα της αξιολόγησης του προηγούμενου βήματος αλλά και τις καινούριες ιδέες που δημιουργήθηκαν κατά την έρευνα, μπορεί να σχεδιάσει εναλλακτικούς τρόπους έρευνας καλύτερα πληροφορημένος.

Αυξηση της Ακριβειας

Για να αυξήσει την ακρίβεια ο ερευνητής μπορεί να:

1. προσθέσει ομάδες εννοιών χρησιμοποιώντας τον τελεστή “AND”,
2. αντικαταστήσει τους όρους που χρησιμοποίησε αρχικά από πιο ειδικούς,
3. περιορίσει την έρευνα σε λίγα πεδία, π.χ. στον τίτλο ή στα θέματα μόνο,
4. προσθέσει περιορισμούς στη διατύπωση της αναζήτησης, π.χ. ημερομηνία έκδοσης, τύπος υλικού, γλώσσα τεκμηρίου,
5. δημιουργήσει μια ομάδα εννοιών, που θα αποκλειστεί με τη χρήση του τελεστή “NOT”, έτσι ώστε τα τεκμήρια που θα ανακτηθούν να μην περιλαμβάνουν τους όρους που θα έχουν χρησιμοποιηθεί στη συγκεκριμένη ομάδα εννοιών,
6. χρησιμοποιήσει μια διαφορετική στρατηγική αναζήτησης,
7. επιλέξει πιο εξειδικευμένες βάσεις δεδομένων ή εργαλεία έρευνας.

Αυξηση της Ανακλησης

Για να αυξήσει την ανάκληση ο ερευνητής μπορεί να:

1. προσθέσει συνώνυμα, σχετικούς, ειδικότερους και γενικότερους όρους με τον τελεστή “OR”,
2. χρησιμοποιήσει φυσική γλώσσα, π.χ. τελεστές εγγύτητας ή αποκοπή,
3. σβήσει μια ομάδα εννοιών,
4. αντικαταστήσει πολύ εξειδικευμένους όρους με άλλους γενικότερους,
5. χρησιμοποιήσει μια διαφορετική στρατηγική αναζήτησης,
6. επιλέξει περισσότερες και μεγαλύτερες βάσεις δεδομένων ή εργαλεία έρευνας που περιλαμβάνουν ποικιλία θεμάτων και καλύπτουν ένα θέμα από διαφορετικές απόψεις.

Συμβουλες Ερευνας

1. Επιλέξτε προσεκτικά τους όρους που θα χρησιμοποιήσετε στην έρευνά σας.
   1. Χρησιμοποιήστε μοναδικούς ή εξειδικευμένους όρους.
      Π.χ. Viking women και όχι Medieval History
      Teutonic Knights και όχι Crusades
   2. Δοκιμάστε πρώτα το προφανές.
      Π.χ. Isaac Asimov και όχι Science Fiction authors
   3. Χρησιμοποιήστε λέξεις που είναι πιθανό να υπάρχουν στα τεκμήρια που θα περιλαμβάνουν τις πληροφορίες που θέλετε.
2. Αξιοποιήστε τις δυνατότητες έρευνας που προσφέρει το κάθε εργαλείο. Συνήθως οι δυνατότητες αυτές προσφέρονται στη “σύνθετη αναζήτηση” – “advanced search”.
3. Ελέγξτε την ορθογραφία των λέξεων που χρησιμοποιήσατε αν το εργαλείο έρευνας καταλήγει σε μηδενικά αποτελέσματα.
4. Χρησιμοποιήστε περισσότερα από ένα εργαλεία ή βάσεις δεδομένων αν δεν μπορείτε να βρείτε αυτό που ψάχνετε ή αν αυτά που βρίσκετε δεν καλύπτουν τις ανάγκες της έρευνάς σας.
5. Αξιοποιήστε τα αποτελέσματα της έρευνά σας.
   1. Εντοπίστε όρους που χρησιμοποιούνται στα τεκμήρια που ανακτήσατε και ήταν σχετικά για να επαναλάβετε την έρευνά σας χρησιμοποιώντας και αυτούς ή μόνο αυτούς τους όρους.
   2. Χρησιμοποιήστε τα θέματα που υπάρχουν στην περιγραφή των τεκμηρίων που είναι σχετικά με το θέμα σας για να ανακτήσετε όλα τα τεκμήρια που υπάρχουν στη βάση με αυτά τα θέματα.
6. Αναζητήστε τους σημαντικότερους για την έρευνά σας όρους στον τίτλο και στα θέματα, αν τα αποτελέσματα που ανακτάτε περιλαμβάνουν πολλά τεκμήρια που δεν είναι σχετικά με την έρευνά σας.
7. Κάντε συμπληρωματική έρευνα μέσα στα αποτελέσματα της αρχική σας έρευνας, αν το εργαλείο έρευνας που χρησιμοποιείτε σας δίνει αυτή τη δυνατότητα, ή επιλέξτε να φιλτράρετε τα αποτελέσματα της έρευνά σας θέτοντας περιορισμούς όπως χρονολογία έκδοσης, γλώσσα τεκμηρίου, μορφή υλικού κ.α.
8. Ζητήστε βοήθεια από τον καθηγητή σας ή από κάποιο βιβλιοθηκονόμο αν αντιμετωπίζετε δυσκολίες στην έρευνά σας.

---

Βιβλιογραφία
Κορομπίλη, Στέλλα. Βιβλιοθηκονομικές Εφαρμογές Ι: Online ανάκτηση πληροφοριών. Σίνδος, 2001.

---

Επιμέλεια Οδηγού: Κλεονίκη Σκουλαρίκα